Backend developer, veb sayt və ya tətbiqin “pərdə arxasında” işləyən hissəsini idarə edən proqramlaşdırma mütəxəssisidir. Onların əsas vəzifəsi sistemin funksionallığını təmin etməkdir. Başqa sözlə, istifadəçilərin qarşılıqlı əlaqədə olmadığı, amma xidmətin işləməsi üçün vacib olan hissəni idarə edirlər. Backend developerlar server, verilənlər bazası və tətbiqlər arasında əlaqəni qurur, məlumatları emal edir və onları frontend (istifadəçinin gördüyü hissə) üçün əlçatan edir. Onların işi istifadəçilər tərəfindən birbaşa görülməsə də, hər bir veb sayt və ya tətbiqin əsas sütunlarından biridir.
Back end Developer Nedir və Əsas Vəzifələri Nələrdir?
Back end developer nedir və əsas vəzifələri nələrdir sualına sadə dildə desək: Onlar veb sayt və ya tətbiqin düzgün işləməsini təmin etmək üçün aşağıdakı işləri görürlər:
- Server Quruluşunu İdarə Etmək: Tətbiqin yerləşdirildiyi serverlərin qurulması və idarə edilməsi.
- Verilənlər Bazası İdarəetməsi: Məlumatların saxlanması, oxunması, yenilənməsi və silinməsi üçün verilənlər bazasının yaradılması və idarə edilməsi.
- API Hazırlamaq: Frontend və backend arasında məlumat mübadiləsini təmin edən tətbiq proqram interfeysləri (API) yaratmaq.
- Performans və Təhlükəsizlik: Sistemlərin sürətli və təhlükəsiz işləməsini təmin etmək üçün optimizasiya və təhlükəsizlik tədbirlərini həyata keçirmək.
- Xətaların Aradan Qaldırılması: Sistemdə yaranan texniki problemləri müəyyən edib həll etmək.
Backend Developerın İşlədiyi Texnologiyalar
Backend developerların işi üçün istifadə etdikləri əsas texnologiyalar və alətlər:
Proqramlaşdırma Dilləri:
- Python: Sadə sintaksisi və geniş tətbiq sahələri ilə məşhurdur.
- Java: Mürəkkəb, amma korporativ layihələrdə geniş istifadə edilir.
- PHP: Dinamik veb saytlar üçün ən populyar dillərdən biridir.
- Ruby: Özünün güclü çərçivəsi olan Ruby on Rails ilə tanınır.
Verilənlər Bazası Sistemləri:
- SQL (MySQL, PostgreSQL)
- NoSQL (MongoDB, Cassandra)
Çərçivələr:
- Django (Python)
- Spring (Java)
- Express.js (Node.js)
Versiya İzləmə Sistemləri:
- Git, GitHub və GitLab.
Backend Developer Olmaq Üçün Nə Etmək Lazımdır?
Backend developer olmaq istəyirsinizsə, aşağıdakı addımları izləyə bilərsiniz:
1. Proqramlaşdırma Dillərini Öyrənin
Backend development üçün Python, Java, PHP və ya Node.js kimi dillərdən birini seçərək öyrənməyə başlayın. Hər bir dilin öz üstünlükləri və tətbiq sahələri var.
2. Verilənlər Bazası Biliklərinə Sahib Olun
SQL və NoSQL bazaları arasında fərqləri öyrənin. Verilənlər bazası idarəetməsi backend developerlar üçün mühüm bacarıqlardan biridir.
3. API Hazırlamağı Öyrənin
RESTful və ya GraphQL API-lərin necə işlədiyini və yaradıldığını anlamaq backend developmentin əsas hissələrindən biridir.
4. Çərçivələrlə İşləməyi Öyrənin
Django, Laravel və ya Express.js kimi çərçivələrlə tanış olun. Bu çərçivələr kod yazmağı asanlaşdırır və layihələrinizi daha strukturlaşdırılmış edir.
5. Təcrübə Qazanın
Real layihələr üzərində çalışaraq praktiki təcrübə əldə edin. Portfolionuzu zənginləşdirmək üçün fərdi və ya komanda layihələrində iştirak edin.
6. Sertifikatlar Əldə Edin
İT sahəsində tanınmış sertifikatlar (AWS Certified Developer, Microsoft Certified: Azure Developer və s.) karyeranızı daha da inkişaf etdirə bilər.
Backend Developer Olmağın Üstünlükləri
- Yüksək Maaşlar: Backend developerlar dünyada ən çox tələb olunan peşələrdən biridir və yüksək gəlir əldə edirlər.
- Maraqlı Problemlər: Problemləri həll etməklə yaradıcı düşüncənizi inkişaf etdirə bilərsiniz.
- Geniş İş İmkanları: Startaplardan tutmuş böyük korporasiyalara qədər hər bir şirkət backend mütəxəssisinə ehtiyac duyur.
Back end Developer Olmağın Çətinlikləri
Bu sahədə uğurlu olmaq üçün davamlı öyrənmək və yeni texnologiyalara uyğunlaşmaq lazımdır. Backend development bəzən mürəkkəb problemlərin həllini tələb edir, bu da uzun müddət və dərin təhlil tələb edə bilər.
Backend developer nedir sualının cavabı budur: onlar, veb sayt və tətbiqlərin işləkliyini təmin edən əsas texnologiya mütəxəssisləridir. Əgər texnologiyalara marağınız varsa və analitik düşüncəniz güclüdürsə, backend developer olmaq sizin üçün ideal seçim ola bilər. Yol xəritəsinə sadiq qalaraq və davamlı çalışaraq bu sahədə uğur qazanmaq mümkündür.
